Pradawne odmiany pszenicy

Pradawne odmiany pszenicy- Komu mogą pomóc?

Obecnie pszenica cieszy się czarnym PR-em, ze względu na jej wątpliwe wartości odżywcze i jednocześnie zanieczyszczenie środkami ochrony roślin, które mogą przyczyniać się do wielu przewlekłych chorób. A jak się mają do wyżej wymienionych zarzutów pradawne odmiany tego zboża?

Pradawne odmiany pszenicy

Współczesna pszenica powstała na skutek różnych kombinacji genentycznych polegających na wzajemnym krzyżowaniu odmian, aby uzyskać możliwe najlepsze cechy. Do pradawnych odmian pszenicy zaliczamy:

• Samopszę
• Płaskurkę
• Orkisz
• Kamut

Zobacz jakie korzyści mogą płynąć z wyboru pradawnych odmian, ale uważaj, nie dla każdego będą one wskazane!

Pradawne odmiany pszenicy- ZALETY

• Odznaczają się większą koncentracją witamin i składników mineralnych w stosunku do współczesnych odmian. Chociaż w tym wypadku większe znaczenie ma gleba a właściwie jej zasobność, na której są uprawiane
• Zawierają zdecydowanie większą ilość związków o działaniu antyoksydacyjnym
• Charakteryzują się większą odpornością na działanie niekorzystnych czynników zewnętrznych. Zmniejszają tym samym ilość stosowanych środków ochrony roślin.
• W mniejszym stopniu są modyfikowane genetycznie, dzięki czemu mogą być bardziej przyjaznymi zbożami dla osób predysponowanych do alergii, ale nie dla osób uczulonych na pszenicę!

Pradawne odmiany pszenicy-Przykłady korzystnego oddziaływania na zdrowie

1. Pomocne w leczeniu i profilaktyce cukrzycy typu 2 i insulinooporności

Pradawne odmiany odznaczają się większym stosunkiem amylozy do amylopektyny. Dzięki temu pradawna pszenica ma niższy indeks glikemiczny w stosunku do współczesnych odmian. Niski indeks glikemiczny warunkuje stopniowe uwalnianie glukozy do krwi, a tym samym nie wywołuje gwałtownej reakcji ze strony insuliny. Wszystko to razem gwarantuje stabilniejszy poziom glikemii poposiłkowej. Dodatkowo zwiększa uczucie sytości po posiłku, co stanowi dodatkową korzyść w przypadku osób z nadwagą lub otyłością.

2. Gwarantują poprawę lipidogramu

Ze względu na dużą zawartość błonnika rozpuszczalnego, pradawne odmiany pszenicy mogą zmniejszać stężenie cholesterolu, poprzez wiązanie go w przewodzie pokarmowym. Takie działanie powoduje upośledzenie jego wchłaniania do krwi, dzięki czemu obserwuje się obniżenie stężenia  w surowicy zarówno cholesterolu całkowitego jak również lipoproteiny LDL, której przypisuje się działanie miażdżycorodne. Dodatkowo, ze względu na dużą koncentrację antyoksydantów w ziarnie, pradawne odmiany pszenicy odznaczają się ochronnym działaniem  na śródbłonek naczyniowy chroniąc go tym samym przed rozwojem zmian miażdżycowych.

3. Zmniejszają stan zapalny w organizmie

Pradawne odmiany pszenicy odznaczają się wyższą zawartością naturalnych antyoksydantów, do których należą następujące związki: tokoferole, kwas ferulowy, kwas fenolowy, luteina, zeaksantyna, karotenoidy. Ich wysoka koncentracja w ziarnie zapewnia ochronę antyoksydacyjną, niweluje szkodliwe działanie wolnych rodników i tym samym stanowi potężny oręż w walce z chorobami cywilizacyjnymi. W licznych badaniach potwierdzono pozytywny wpływ na zmniejszenie stężenia cytokin prozapalnych, które odpowiedzialne są za generowanie w organizmie stanów zapalnych.

4. Łagodzą objawy związane z zespołem jelita drażliwego

W zespole jelita nadwrażliwego produkty zbożowe są grupą szczególnie problematyczną, a właściwe jej główny reprezentant- pszenica. Problematyczność tego zboża uzasadnia się kilkoma kwestiami:  

• Najwyższą zawartością glutenu, spośród wszystkich innych zbóż
• Stosunkową dużą zawartością oligosacharydów,  węglowodanów łatwo fermentujących, które są problematyczne w przypadku IBS-u
• Wyższą zawartość inhibitorów amylazy i trypsyny, które ochraniają zboża przed szkodnikami. Nie ulegają procesom trawienia, dodatkowo  niekorzystnie stymulują układ odpornościowy promując najczęściej miejscowy stan zapalny.

Pradawne odmiany pszenicy wydają się odznaczać  mniejszą koncentracją wyżej wymienionych problematycznych frakcji w stosunku do odmian współczesnych. To sprawia, że mogą być lepiej tolerowane przez osoby borykające się z zespołem jelita nadwrażliwego. Co potwierdza niżej przedstawione badanie

Pradawne odmiany pszenicy- badanie oceniające skuteczność w redukcji objawów w zespole jelita drażliwego

W jednym badaniu, w którym wzięła udział nieduża grupa osób zmagająca się z zespołem jelita nadwrażliwego testowano wpływ spożycia współczesnej odmiany pszenicy z odmianą pradawną (płaskurką).

Jego celem było ustalenie czy dieta oparta na pradawnej odmianie pszenicy zmniejsza dolegliwości związane z zespołem jelita nadwrażliwego. W tym celu podzielono uczestników na dwie grupy

1. Kontrolna, która w diecie miała współczesną odmianę pszenicy
2. Badana, w której jadłospisie znalazła się pradawna odmiana pszenicy- płaskurka  

Wnioski były wyciągane na podstawie kwestionariusza oraz wyników badań biochemicznych w obu grupach.

Obserwacje po upływie 6 tygodni

W grupie osób spożywających pradawną odmianę pszenicy zaobserwowano:

• poprawę dolegliwości związanych z zespołem jelita nadwrażliwego (wzdęcia, gazy, ciężkość oraz częstotliwości bólów brzucha, zaburzenia rytmu wypróżnień)
• poprawa parametrów biochemicznych
• obniżenie stężenia cytokin prozapalnych: szczególnie IL-6, która jest powiązana z dolegliwościami związanymi z zespołem jelita nadwrażliwego.

Porównanie poprawy objawów ze strony przewodu pokarmowego przy spożyciu współczesnej i pradawnej odmiany pszenicy przy wykorzystaniu 7 stopniowej skali Irritable Bowel Syndrome Global Improvement Scale (IBS-GAI) w zakresie

• a.      Bólów brzucha
• b.     Obecności wzdęć
• c.      Konsystencji stolca
• d.     Zmęczenie
• e. Nudności

* Poprawa dolegliwości jelitowych przy spożyciu pradawnej odmianiy pszenicy w stosunku do jej współczesnego odpowiednika była istotnie statystyczna (p<0,05)

Wnioski

Podsumowując, pradawne odmiany pszenicy wydają się lepszym rozwiązaniem żywieniowym niż tradycyjnie uprawiana pszenica. Ponadto wykazują podobne właściwości technologiczne, dzięki czemu mogą być wykorzystywane do wypieków i z powodzeniem mogą zastąpić jej współczesne odpowiedniki.

Hakuj dalej!

• Dieta low FODMAP w zespole jelita drażliwego
• 10 Powodów, przez które Dieta FODMAP nie działa
• Nawrót SIBO- 8 powodów
• Nowa Postać Zespołu Jelita Drażliwego-Poinfekcyjny IBS
• Po Nitce Do Kłębka, Czyli Możliwe Przyczyny IBS-u

Piśmiennictwo:

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29497244
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27790934
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17263475
4. https://benthamopen.com/ABSTRACT/TOASJ-2-7
5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29580479
6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24521561
7. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29652567
8. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26853601
9. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30400372