Problemy z jelitami dotykają coraz więcej osób – od wzdęć, przez biegunki, aż po zespół jelita drażliwego (IBS). W trosce o zdrowie układu pokarmowego wiele osób sięga po probiotyki na jelita, ale wybór odpowiedniego preparatu nie jest prosty.
Czym kierować się przy zakupie? Jakie szczepy probiotyczne naprawdę działają? Sprawdź przewodnik!
Spis Treści
Probiotyk na jelita – zacznij od pytania “Po co”
Temat probiotyków w ostatnim czasie stał się bardzo modny. Osoby dokonują zakupu probiotyku na zasadzie polecenia konkretnego produktu przez znajomą/znajomego lub samodzielnie szukając w przeglądarce internetowej frazy “najlepszy probiotyk na jelita”.
Niestety muszę cię rozczarować, nie istnieje idealny probiotyk na jelita dla każdego. Każdy z nas ma zupełnie inną florę jelitową, różną historię przyjmowanych leków, inne dolegliwości ze strony przewodu. Wszystko to sprawia, że potrzebujesz indywidualnego podejścia w doborze probiotyku. Takiego, który jest skrojony na Twoje potrzeby.
W tym wpisie pokaże Ci w jaki sposób należy dokonywać właściwego wyboru odpowiedniego preparatu probiotycznego.
Zwróć uwagę na szczep, nie tylko na gatunek
To jeden z największych błędów podczas kupowania probiotyku. Przy wyborze produktu zwróć uwagę na to aby była podana cała nazwa probiotyku.
Obejmuje ona: rodzaj, gatunek oraz szczep np. Lactobacillus plantarum 299v. Dlaczego to takie ważne? Konkretny szczep jest jak numer PESEL, dzięki któremu możemy dokładnie go zidentyfikować oraz określić jakie wykazuje działanie.
Dodatkowo, mamy pewność, że szczep ten przeszedł badania kliniczne. Jeśli producent nie podaje szczepu, może to oznaczać, że używa tańszych, niesprawdzonych kultur. W takiej sytuacji nie możemy być pewni działania produktu, a także nie mamy gwarancji, że bakterie dotrą żywe tam, gdzie trzeba.
👉 Dobry probiotyk na jelita powinien zawierać konkretny szczep bakteryjny, np. Lactobacillus rhamnosus GG czy Bifidobacterium infantis 35624. Szczepy mają różne właściwości – jeden pomaga przy biegunce, inny przy zespole jelita drażliwego (IBS).
Dobry probiotyk na jelita – kryteria wyboru
Proponuje dwie metody doboru probiotyku. Pierwszy ze względu na objawy, drugi na podstawie wyników testu mikroflory.
Jeśli chcesz zacząć swoją przygodę z probiotykami proponuje od spisania sobie na kartce problemów jelitowych z jakimi się zmagasz. Dobór probiotyku powinien być podyktowany Twoim aktualnym stanem jelit. Inny szczep sprawdzi się w przypadku biegunki, a inny w problemach z zaparciami.
Drugim sposobem doboru probiotyku jest wykonanie badania mikroflory jelitowej i na podstawie uzyskanego wyniku dopasować tzw. probiotykoterapię celowaną. Ma ona na celu zwiększenie liczebności bakterii, których jest za mało w naszym mikrobiomie. Z drugiej strony polega na wprowadzeniu tych szczepów, które na zasadzie konkurencji miedzy gatunkowej wyprą potencjalnie patogenne bakterie.
Probiotyk na jelita kiedy masz biegunkę
W tym przypadku warto zainteresować się szczepami, które pomogą Ci nie tylko zmniejszyć częstość wypróżnień ale również poprawić ich konsytencję.
👉 Zwróć uwagę na następujące szczepy
- Saccharomyces boulardii CNCM I-745 – Enterol [1]
- Lactobacillus rhamnosus GG – Dicoflor [2]
- Bacillus coagulans MTCC 5856- Singularis Probiotic Shield [3]
Probiotyk na jelita kiedy cierpisz na zaparcia
W tym miejscu warto zadać sobie pytanie, czym są zaparcia? Jest to nie tylko nieregularność wypróżnień, ale również ich nieprawidłowa konsystencja i brak poczucia pełnego wypróżnienia.
👉 Tutaj z pomocą przychodzą następujące szczepy
- Bifidobacterium lactis BB-12 – Jelitowa flora bakteryjna Solgar [4]
- Bifidobacterium lactis HN019 – Probioset [5]
- Lactobacillus reuteri Protectis (DSM 17938) – Biogaia Baby/ Gastrus
Kiedy cierpisz na zaparcia, nie zapominaj o błonniku, a w zasadzie o jego prebiotycznych frakcjach. Ich pozytywne działanie w zakresie poprawy częstości i konsystencji wypróżnień jest jeszcze lepiej udokumentowane niż same probiotyki.
👉 Spróbuj wprowadzić następujące PREbiotyki
- Częściowo hydrolizowana guma guar (PHGG) – Sunwic, Fibegastrin
- Fruktooligosacharydy (FOS)
- Galaktooligosacharydy (GOS)
- Arabinogalaktany – Fibraxine
Probiotyk na jelita kiedy boli brzuch i masz wzdęcia
Ból brzucha i wzdęcia to jedne z najczęściej występujących objawów w przebiegu SIBO czy zespołu jelita drażliwego. Według badań z randomizacją, mamy szczepy, które są pomocne w likwidacji obu zaburzeń.
👉 Należą do nich
- Lactobacillus plantarum 299v– Sanprobi IBS [6]
- Lactobacillus acidophilus NCFM- Multilac 60+ [7]
- Enterococcus faecalis DSM 16440- ProSymbioflor [8]
- Bifidobacterium bifidum MIMBb75- Kijimea Reizdarm [9]
Test mikroflory jelit a dobór odpowiedniego probiotyku
Drugą metodą jaką wykorzystuje w doborze probiotyków u swoich Pacjentów jest test mikroflory jelitowej. Podczas analizy mikrobioty jelitowej laboratoria badają różnorodne grupy bakterii, które pełnią zupełnie odmienne funkcje w organizmie. To właśnie ich proporcje decydują o tym, czy Twoje jelita pracują prawidłowo, czy przeciwnie – przyczyniają się do wzdęć, obniżonej odporności, stanów zapalnych czy problemów skórnych.
🧬 Test mikroflory jelitowej pozwala ocenić:
- obecność i ilość bakterii probiotycznych,
- stan mikroflory wspierającej układ odpornościowy,
- zdolność mikrobioty do regeneracji nabłonka jelitowego,
- poziom bakterii potencjalnie patogennych, które mogą zaburzać równowagę jelitową.
Probiotyki na jelita zwiększające Bifidobacterium
Mikroflora prozdrowotna – Twoi sprzymierzeńcy
Do tej grupy należą przede wszystkim bakterie probiotyczne, których obecność ma udowodnione korzyści zdrowotne. Najważniejsze rodzaje to:
- Bifidobacterium spp. – wspomagają trawienie, redukują stan zapalny, chronią przed infekcjami jelitowymi
- Lactobacillus spp. – biorą udział w produkcji kwasu mlekowego, wspierają barierę jelitową, łagodzą objawy IBS
Szczepy probiotyczne zwiększające ilość Bifidobacterium w jelicie to:
- Lactobacillus plantarum 299v – Sanprobi IBS
- Bifidobacterium lactis HN019- Probioset, Multilac 60+
- Bifidobacterium infantis 35624 – Alflorex
🔎 Protip:
👉 Najlepszy efekt osiąga się, stosując probiotyki z tymi szczepami w połączeniu z prebiotykami (np. inuliną, GOS, FOS). Taka strategia maksymalizuje wzrost naturalnych bifidobakterii w Twoim mikrobiomie.
Probiotyki na jelita zwiększające odporność
Bakterie stymulujące odporność – strażnicy immunologii
Nie tylko probiotyki są ważne. W testach mikroflory analizuje się również bakterie, które modulują układ odpornościowy. Ich obecność może wpływać na to, jak często chorujesz, jak radzisz sobie z alergenami, a nawet pokazują podatność na choroby autoimmunologiczne. Do tej grupy należą m.in.:
- Niepatogenne szczepy Escherichia coli – wspierają odporność lokalną i ogólnoustrojową
- Enterococcus spp. – biorą udział w produkcji naturalnych substancji przeciwbakteryjnych (np. bakteriocyn)
Zbyt niski poziom tych bakterii może wiązać się z osłabioną odpornością, alergiami lub nawrotami infekcji.
Szczepy probiotyczne zwiększające odporność jelitową
- Enterococcus faecalis DSM 16440 i E. coli DSM 17252 – Prosymbioflor
Probiotyki uszczelniające jelito
Mikroflora regenerująca nabłonek jelita – fundament zdrowych jelit
Stan błony śluzowej jelit to podstawa: odpowiada ona za wchłanianie składników odżywczych i zapobieganie „przeciekaniu” toksyn do krwiobiegu (tzw. leaky gut). Niektóre bakterie mają zdolność regenerowania nabłonka i odbudowy bariery jelitowej.
Najważniejsze szczepy:
- Akkermansia muciniphila – wspiera warstwę śluzową, reguluje metabolizm, powiązana z mniejszym ryzykiem otyłości i cukrzycy
- Faecalibacterium prausnitzii – działa przeciwzapalnie, produkuje maślan (SCFA), poprawia integralność jelit
- Hafnia alvei – nowoczesny, coraz częściej badany szczep wpływający na sytość i zdrowie metaboliczne
Szczepy probiotyczne uszczelniające jelito
- Saccharomyces boulardii – Enterol
- Lactobacillus rhamnosus GG (ATCC 53103)- Dicoflor
🔎 Protip:
Dodatkowe wsparcie dla regeneracji nabłonka:
- Prebiotyki: inulina, FOS, GOS – wspierają rozwój bakterii wytwarzających maślan.
- Maślan sodu – bezpośrednio odżywia komórki nabłonka.
- Glutamina – kluczowe paliwo dla enterocytów (komórek nabłonka jelita cienkiego)
- Polifenole (np. z jagód, zielonej herbaty) – działają regenerująco i przeciwzapalnie.
Probiotyki na jelita, zmniejszające bakterie patogenne
Bakterie potencjalnie chorobotwórcze – kiedy mikroflora szkodzi
Test mikroflory ujawnia także obecność bakterii, które mogą zaburzać równowagę jelitową, prowadzić do infekcji, stanów zapalnych, a nawet przewlekłych objawów gastrycznych.
Do najczęściej spotykanych bakterii patogennych zalicza się:
- Serratia
- Klebsiella
- Citrobacter
- Clostridium spp.
Ich nadmiar może być skutkiem niewłaściwej diety, antybiotykoterapii, stresu lub SIBO. W takim przypadku zamiast typowego probiotyku, warto rozważyć terapię opartą o fitobiotyki, dietę eliminacyjną lub preparaty antagonistyczne.
Szczepy probiotyczne, które mają zdolność wypierania bakterii chorobotwórczych to:
- Saccharomyces boulardii CNCM I-745 – Enterol
- Lactobacillus reuteri DSM 17938 (L. reuteri Protectis)- BioGaia
Jak widać, dobór probiotyku wcale nie jest taka prostą sprawą. Twoje jelita są unikalne – jak odcisk palca. To, co działa na innych, nie zawsze zadziała na Ciebie.
Jeśli po tygodniu lub dwóch probiotyk nie poprawia sytuacji, a wręcz nasila objawy – spróbuj innego szczepu. I nie bój się konsultacji ze specjalistą.